یادداشت بابک حیدری
به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، دغدغه‌های استاندار برای شهر اصفهان قابل تقدیر بوده و هست هنگامی‌که گفتند: در حال حاضر اصفهان با آلاینده‌های جوی دست و پنجه نرم می‌کند و جای هوای پاک در اصفهان خالی است و بر اساس آمار و اطلاعات موجود، آلودگی هوا 11 برابر آلودگی آب و 16 برابر آلودگی غذا خطرناک است.
ریشه‌یابی موضوع توسط وی نیز به ما کمک فراوانی می‌کند زیرا معتقدند 70 درصد آلودگی‌ها به خودروها و 20 درصد دیگر آن به نیروگاه‌ها اختصاص دارد و تنها 10 درصد آلودگی اصفهان به صنایع اختصاص داشته و صنایع متهم ردیف سوم هستند و همه باید دست به دست هم دهیم و آلودگی‌ها را کاهش دهیم.
و این موضع سرآغاز نوشتار حاضر است، زیرا به فرض اینکه 70 درصد آلودگی‌ها به خودروها مرتبط باشد علاوه بر سؤالات مرتبط به وضعیت ترافیک شهر که بخشی از آن‌ها در یادداشت گره ترافیکی مرکز شهر اصفهان گشوده خواهد شد یا مطرح شد، سؤالات زیر نیز مطرح می‌شود:
بنزین مصرفی خودروها در اصفهان از کجا و چگونه تأمین می‌شود؟
وضعیت کیفیت بنزین تولید شده در پالایشگاه اصفهان چگونه است؟
چه بخشی از تولیدات بنزین پالایشگاه اصفهان در شهر اصفهان استفاده می‌شود؟
بر اساس اظهارنظر آبان امسال عباس کاظمی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش ایران روزانه حدود میلیون لیتر بنزین در کشور تولید می‌شود که 28 میلیون لیتر باکیفیت یورو 4 بوده و در هشت کلان‌شهر کشور و شهرهای اطراف آن‌ها بنزین باکیفیت یورو 4 توزیع می‌شود که کاملاً با استانداردهای جهانی مطابق است و کیفیت 32 میلیون لیتر دیگر دارای کیفیت یورو 2 است.
البته وی معتقد است که حجم قابل توجهی از خودروهای وارداتی باید از بنزین یورو 5 و 4 استفاده کنند که مصرف‌کنندگان از این موضوع اطلاع دارند و از بنزین سوپر یا بنزین یورو 4 استفاده می‌کنند، هرچند مشخص نمی‌کنند که صاحبان خودروها – وارداتی و غیر وارداتی - چگونه مطلع می‌شوند که بنزین عرضه شده در جایگاه باکیفیت یورو 4 است یا کیفیت یورو 2؟
و اما اصفهان و پالایشگاهان و کیفیت بنزین:
سعید متصدی، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست در نشست خبری آذرماه سال جاری ضمن اعلام خبر پلمپ شدن دو نیروگاه برق در اصفهان به دلیل تأثیر بودن آنان در آلودگی هوا – که لازم است مسؤولین استان توضیح دهند چه اقدامات پیشگیرانه‌ای برای بهبود شرایط این نیروگاه‌ها و عدم تعطیلی آنان انجام شده است و چرا مؤثر نبوده است؟ بیان کرد: 7 میلیون لیتر از بنزین یورو4 مورد نیاز کشور در این شهر (اصفهان) تولید می‌شود.
با توجه به اینکه حسین صادقیان مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه اصفهان نیز در آبان ماه سال جاری سهم منطقه اصفهان از بنزین یورو4 را 39.74 درصد اعلام می‌کنند، نتیجه می‌گیریم که روزانه حداکثر 2.8 میلیون لیتر بنزین یور4 در این منطقه توزیع می‌شود.
وی مصرف بنزین در این منطقه را در هفت ماه امسال به یک میلیارد و 168 میلیون و 986 هزار و 509 لیتر اعلام می‌کند که با یک محاسبه ساده مشخص می‌شود بنزین توزیع شده روزانه در منطقه اصفهان 5.6 میلیون لیتر بوده است و به عبارت دیگر حداکثر نیمی از بنزین توزیع شده در این منطقه باکیفیت یورو 4 است.
یادآوری این نکته برای مخاطبان الزامی است که منطقه اصفهان مجموعه پهناوری شامل نواحی دوازده‌گانه مرکزی، کاشان، نائین، شهرضا، مبارکه، لنجان، نجف‌آباد، گلپایگان، شاهین‌شهر، سمیرم، داران و اردستان است.
سؤالات زیر با توجه به تجربیاتی که در نگاه ملی و موضوعات مختلف مطرح می‌شود امید است مسؤولان به صورت شفاف قرار گیرند:
با توجه به اینکه 25 درصد بنزین یورو 4 کشور (معادل 7 میلیون لیتر) در پالایشگاه اصفهان تولید می‌شود بر اساس چه منطقی 10 درصد بنزین یورو 4 کل کشور به عبارت دیگر 2.8 میلیون لیتر در این منطقه توزیع می‌شود؟
به عبارت دیگر با توجه به غیرقابل انکار بودن آلودگی محیط‌زیست ناشی از فرایند کاری پالایشگاه اصفهان برای این شهر و شهرهای اطراف، مبنا و میزان توزیع بنزین باکیفیت‌های یورو 2 و 4 در این شهر چیست؟
همین ابهام برای نفت گاز یورو4 نیز صدق می‌کند زیرا مصرف نفت گاز در 7 ماه ابتدایی سال در منطقه اصفهان روزانه معادل 6.5 میلیون لیتر بوده است ولی حداکثر روزانه 1.1 میلیون لیتر نفت گاز یورو4 در منطقه توزیع شده است که البته در این موضوع نیز آنچه بیشتر اهمیت دارد نسبت نفت گاز یورو4 توزیع شده در این منطقه و شهر اصفهان به مصرف این منطقه است و نه کل کشور.
با توجه به اینکه موضوع وضعیت آلودگی محیط‌زیست از دغدغه‌های استاندار نیز هست و معتقدند که یک سوم صنایع آلاینده کشور در اصفهان مستقر است و این صنایع مشکلات و مسائلی را برای استان ایجاد کرده، پس تعیین سهمی منطقی و اصولی و نه مساوی با سایر مناطق کشور برای ساکنین شهرهای اطراف پالایشگاه من جمله اصفهان الزامی است.
در پایان ضمن تأکید بر اینکه صنایع مادر و زیر بنایی همانند پالایشگاه، پتروشیمی، فولاد و غیره ملی بوده و بایستی به آن‌ها نگاهی فرا منطقه‌ای و نه بخشی و منطقه‌ای داشت، ولیکن غفلت از نقش تخریبی این صنایع در محیط زیست و تأثیر عوارض مخربان بر سلامتی شهروندان نیز جایز نیست.
به عبارت دیگر سهم منطقی شهروندان اصفهانی که روزانه - خواسته یا ناخواسته- با صدها تن آلاینده موجود در هوا ناشی از فعالیت صنایع مادر در اطراف شهر دست و پنجه نرم می‌کنند، به گونه‌ای که در هفت ماهه ابتدای سال جاری شش روز هوای پاک داشته‌اند، از محصولات مرغوب‌تر این صنایع مادر مانند بنزین باکیفیت یورو 4 چه میزان است؟
